BALIKESİR'deki aralarında Mimarlar, İnşaat, Maden, Mimar, Elektrik Mühenrisleri Odalarının da yer aldığı mesleki kuruluşların bir araya gelerek oluşturduğu Akademik Odalar Birliği (*), 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş Pazarcık merkezli 7.7 ve Elbistan merkezli 7.6 büyüklüğündeki iki deprem ve 20 Şubat 2023 tarihli Hatay/Samandağ merkezli 6.4 büyüklüğündeki depremlerle ilgili yazılı açıklama yaptı.
Balıkesir'in depremselliği ile ilgili yapılması gerekenlere de yer verilen "Artık Miş Gibi Yapmayalım" başlığı altındaki açıklama şöyle:
“Ülkemizde bilindiği üzere, Kahramanmaraş başta olmak üzere Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kilis, Malatya, Osmaniye ve Şanlıurfa illerini kapsayan geniş bir alanda büyük bir yıkıma ve can kayıplarına neden olmuştur. Depremlerin ardından dört binden fazla artçı deprem meydana gelmiş, elli binden fazla yapı hasar görmüş ve milyonlarca vatandaşımız bu afetten etkilenmiştir. 10 ilimizin etkilenmiş olduğu 6 Şubat 2023 Pazartesi sabahı saat 04:17’de 7.7 büyüklüğünde Kahramanmaraş Pazarcık merkezli ve saat 13:24’de 7.6 büyüklüğünde Kahramanmaraş Elbistan merkezli iki deprem sonucunda Ülkemiz korkunç bir yıkım ve felaket yaşamış bulunmaktadır.
Öncelikle depremde hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına sabırlar, yaralılara acil şifalar ve ülkemize başsağlığı diliyoruz.
Bu süreçte Balıkesir Akademik Odalar Birliğindeki Odalar olarak, deprem bölgesindeki acil ihtiyaçlara destek olmak üzere vakit kaybetmeden çalışmalara başlanmıştır. Depremin ilk günlerinde başlatılan yardım kampanyaları ile üyelerimizin bağışladığı yardımlar afet bölgesine ivedilikle ulaştırılmıştır. Ülkemiz yaşanan bu büyük afetin yaralarını sarmaya çalışırken, olası deprem riskleri göz önüne alınarak, yaşanan depremlerden gerekli dersin alınması ve bilimin ışığında can ve mal güvenliğinin sağlanması konuları tekrar akıllara gelmiştir. Vatandaşlar konutlarının ve bulunduğu bölgenin riskli olup olmadığını sorgulamaktadır.
Elektrik Dağıtım sistemi açısından acil durum yönetimi; olağan dışı olayların başlangıcı ile birlikte önceden hazırlanmış olan acil yönetim planları kapsamında afet yönetim merkezi ile koordineli olarak, önceliklerin ve yetkilerin belirlendiği esaslar çerçevesinde elektrik şebekesinin can ve mal emniyeti açısından tehdit yaratmayacak şekilde ve en kısa süre içinde işletilmesidir. 6 Şubat 2023 Pazartesi günü saat:04.17’de meydana gelen ve 10 ilimizi kapsayan Pazarcık (K.Maraş) ilçesi merkezli deprem sonrası yaşananlar göz önüne alındığında, bölge dağıtım şirketlerinin acil yönetim planlarının ve organizasyonlarının olmadığını göstermiştir.
15 gün geçmesine rağmen Su şebeke sistemleri ve seyyar WC ler ile ilgili tam anlamı ile sorunlar çözülemeiştir.
24 yıl önce gerçekleşen 17 Ağustos Marmara depreminin Balıkesir’de büyük oranda hissedilmiş olduğu ve Balıkesir ilimizin birinci derece deprem bölgesi olduğu gerçeğinden yola çıkarak; Sağlıklı kentleşme, nitelikli bir yapılaşma ve yaşanılır gelecek için öncelikle tüm Balıkesir ilindeki yapı stokunun gözden geçirilerek yapı envanterinin çıkarılması ve mevcut yapıların durum tespitleri ile analizlerinin yapılması, deprem risk ve fay haritaları ile Balıkesir Büyükşehir Belediyesi İmar Yönetmeliğinin hazırlanması, imar planlarının revize edilmesi ve riske dayalı afet yönetim planlarının hazırlanması yani hasarların önceden alınan tedbirlerle en aza indirilmesi sürecinde sakınım planlamasını gerekli kılmaktadır.
Ancak ilk önce yapılması gereken İmar Affı/İmar Barışı sürecinde iskân belgesi/yapı kayıt belgesi alan yapıların öncelikle belirlenmesidir.
Bu bağlamda;
• Balıkesir’in mevcut yapı stokuna dair veri olmaması,
• Deprem Yönetmeliğine göre riskli yapıların öncelikle belirlenmesi
• İmar planlarına uygun olmayan yapılaşma,
• Acil durum eylem planları ve Afet Toplanma Alanlarına ilişkin halkın yeterince bilgilendirilmemesi,
• Balıkesir genelinde deprem riskli alanlar için herhangi bir çalışma yapılmaması,
gibi etkenler Balıkesir için var olan deprem tehdidinin boyutunu arttırmaktadır. Bu yaşadığımız süreçte kıyı alanları, sulak alanlar, tarım alanları, zeytinlik alanları parsel parsel imar planı değişikleri ile hızla yapılaşmaya açılmakta doğal sit alanlarımızın nitelikleri Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri ile değiştirilmektedir. Bilim ve teknik dışı yönetmelik ve imar planı değişikliklerinde ve uygulamalarda ısrar edilmekten artık vazgeçilmelidir.
Balıkesir’de deprem riski göz önüne alarak;
• Deprem yönetmeliklerine aykırı tüm yapıların ivedilikle belirlenmesi ve yapı stokunun oluşturulması,
• Belirlenen bu yapıların riskli olanların güçlendirme veya yıkım faaliyetlerine başlanması,
• Kentsel dönüşüm konusunda eksiklerin bir an önce tamamlanarak hayata geçirilmesi,
• Balıkesir’in kimliğini oluşturan kültürel ve tarihi yapılarının, hastane, sağlık kuruluşları, okul, kamu binaları olası bir depreme karşı dayanıklı hale getirilmesi,
• Sakınım planlaması yapılması ve riske dayalı afet yönetim planının oluşturulması,
• 6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkında kanun kapsamında çalışmaların ivedilikle tamamlanması,
• Deprem toplanma alanlarının, yeşil alanların imara açılmaması,
• Taslak aşamasında olan B. Büyükşehir Belediyesi İmar yönetmeliğinde Zemin etütlerinin nasıl ve hangi yöntemler ile yapılması gerektiği konulmalıdır. Bugüne kadar Planlı Alanlar İmar yönetmeliği mevzuatına göre yapılmıştı. Yeni imar yönetmenliğinde Jeofizik Mühendislerinin yaptığı sismik çalışmalar sonucunda belirlediği zemin sıvılaşması olan zeminlerde zemin iyileştirmesi çalışmalarının zorunlu hale getirilmesi,
• Depremlerin odak mekanizma çözümlerini yapan Jeofizik Mühendisliği bilim dalı olan Sismolojiden (Deprem biliminden) yararlanılarak, bölgemiz ve civarındaki aktif faylara sismometre ve ivme ölçerler yerleştirilerek bölgedeki depremler izlenmelidir. Günümüz teknolojisi ile büyük magnetütlü depremlerden önce küçük magnetütlü depremler izlenerek erken uyarılar yapılabilmektedir.
• Hastanelerin şehir merkezinde, sağlık kuruluşlarının, kolaylıkla ulaşılabilecek yerde ve mutlaka deprem yönetmeliğine uygun yapılması, mevcut olanların gözden geçirilmesi,
• Telekomimikasyon altyapısının, alternatif şehir şebeke suyu ve elektrik hatlarının önceden planlanması,
• Rant odaklı, bilim ve akıldışı karar ve uygulamalara bir an önce son verilmesi gerekmektedir.
Balıkesir Akademik Odalar Birliği olarak tüm kamu kurum ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte her türlü katkı, destek ve işbirliğine hazır olduğumuzu, kamuoyunun bilgisine sunarız.”
22.02.2023
BALIKESİR AKADEMİK ODALAR BİRLİĞİ
(*) Baro, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası, Tabip Odası, Eczacı Odası, Elektrik Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Jeofizik Mühendisleri Odası, Makine Mühendisleri Odası, Meteoroloji Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Ziraat Mühendisleri Odası, Maden Mühendisleri Odası, İç Mimarlar Odası..
